«فخاس» در راستای ارزش‌افزایی و توسعه اقتصاد ملی و محلی گام برداشت
«فخاس» در راستای ارزش‌افزایی و توسعه اقتصاد ملی و محلی گام برداشت
اخبار ملل: در معادلات و استراتژی‌های توسعه صنعتی، شناسایی و بهره‌گیری موثر از مزیت‌های سرزمینی و جغرافیایی، یکی از مولفه‌های کلیدی و تعیین‌کننده در راستای شکوفایی و توسعه پایدار اقتصادی به شمار می‌آید.

به گزارش اخبار ملل،  با توجه به این مسئله، شرکت مجتمع فولاد خراسان به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در شمال‌شرق کشور، با بهره‌گیری هوشمندانه از مزیت‌های سرزمینی از جمله مجاورت با معادن سنگ‌آهن و دسترسی به زیرساخت‌های کارآمد توانسته است ساختاری منسجم را برای رشد تولید و توسعه پایدار ایجاد کند. بازتاب این رویکرد را می‌توان در قرارگیری این شرکت در صدر فهرست تامین‌کنندگان میلگرد کشور مشاهده کرد. موقعیت راهبردی شرکت فولاد خراسان با بسترسازی مناسب برای جذب سرمایه، توسعه فناوری و پرورش منابع انسانی، نردبانی برای پیشرفت این شرکت فراهم می‌کند و دورنمایی چشم‌نواز را برای آینده آن رقم می‌زند.

نخستین گام برای حرکت در مسیر تحول اقتصادی و حصول توسعه‌ای پایدار، فراگیر و موثر، شناسایی و استفاده از مزیت‌ها در راستای خلق بیشترین ارزش ممکن از ظرفیت‌های در دسترس است. در این بین، توجه به مزیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه‌ای و تدوین استراتژی‌های توسعه صنعتی بر مبنای اصول آمایش سرزمینی مسئله‌ای است که از آن می‌توان به عنوان رمز شکوفایی اقتصادی ایران یاد کرد که می‌تواند این شرایط ناترازی تولید ثروت در نواحی مختلف کشور را به بهترین شکل ترمیم کند و زمینه تحقق عدالت اقتصادی و ارتقای بهره‌وری را در مقیاس ملی فراهم آورد.در صنعتی در مقیاس فولاد، نزدیکی به ذخایر معدنی، دسترسی به منابع و زیرساخت‌های کارآمد و مجاورت با بازارهای هدف، از جمله مزیت‌های تعیین‌کننده‌ای به شمار می‌آیند که از طریق جانمایی هوشمندانه واحدهای تولیدی شکل می‌گیرند. چنین مزیت‌هایی، نقشی اساسی در ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها دارند و در عین حال می‌توانند به افزایش توان خلق ارزش و تاب‌آوری این صنعت کمک شایانی کنند.

در همین راستا، شرکت مجتمع فولاد خراسان به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در شمال‌شرق کشور توانسته است با تکیه بر مزیت‌های سرزمینی استراتژیک خود از جمله مجاورت با معادن سنگ‌آهن و نزدیکی به مرزهای شرقی و حرکت در مسیر توسعه و رشد مستمر تولید در صنعت فولاد کشور خوش بدرخشد. امروز برند معتبر این شرکت در بازارهای داخلی و بین‌المللی با نام فولاد نیشابور عجین شده که این امر، بیانگر ارتباط بی‌بدیل و دوجانبه شرکت مجتمع فولاد خراسان و جغرافیای ممتاز این خطه است. بررسی کارنامه فعالیت فولاد خراسان نیز نشان می‌دهد که بهره‌گیری از مزیت‌های سرزمینی و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک بر مبنای آن، از علل اصلی موفقیت این شرکت به شمار می‌آید.

امتیاز پایداری

استان خراسان، میزبان یکی از بزرگ‌ترین پتانسیل‌های معدنی ایران واقع در منطقه سنگان است که زمینه ارزشمندی را برای توسعه زنجیره فولاد در ناحیه شمال‌شرق کشور ایجاد می‌کند. این پتانسیل‌‎ها و مجموعه کانسارهای سنگ‌آهنی که در ناحیه‌ای با طول تقریبی ۲۲ کیلومتر و عرض ۱۰ کیلومتر واقع شده‌اند، بخش عمده‌ای از ذخایر اثبات‌ شده سنگ‌آهن کشور را به خود اختصاص می‌دهند. با توجه به موقعیت مکانی ممتاز و برجسته شرکت مجتمع فولاد خراسان، معادن واقع در این ناحیه، اصلی‌ترین منابع تامین خوراک این شرکت به شمار می‌روند که تاثیرات گسترده این امر هم از جنبه تامین پایدار مواد اولیه و تسریع فرایند حمل و انتقال و هم از جنبه کاهش هزینه‌های تولید و بهای تمام‌ شده قابل بررسی و ارزیابی است. نوسانات قیمت مواد اولیه و تامین پایدار آن، یکی از مهم‌ترین ریسک‌های تولید است و بهره‌گیری از مزیت‌های سرزمینی این ریسک را برای شرکت مجتمع فولاد خراسان به حداقل می‌رساند. باید به این نکته نیز توجه داشت که این شرکت به واسطه جغرافیای منحصربه‌فرد خود یعنی قرارگیری در نزدیکی معادن سنگ‌آهن در مسیر تکمیل زنجیره‌ گام برداشته است تا بتواند بیشترین ارزش افزوده و سودآوری را برای اقتصاد ملی و سهام‌داران خود کسب کند.

در این راستا، می‌توان به اقدام «فخاس» برای احداث واحد تولید کنسانتره با ظرفیت تولید سالانه ۲٫۵ میلیون تن اشاره کرد که در مراحل نهایی بهره‌برداری قرار دارد. باید در نظر داشت که شرکت مجتمع فولاد خراسان به سبب نزدیکی به مرزهای شرقی کشور، می‌تواند در شرایط بحرانی، از طریق واردات سنگ‌آهن از کشورهای همسایه کمبود خوراک این واحد را برطرف کند و به این ترتیب یکی از بزرگ‌ترین ریسک‌ها و دغدغه‌های خود را در این خصوص کاهش دهد.علاوه‌براین، شرکت مجتمع فولاد خراسان در پروژه الکترود گرافیتی شرکت نوین الکترود اردکان نیز سرمایه‌گذاری کرده است تا به این ترتیب ریسک تامین این نهاده‌ تولید را به حداقل برساند. این شرکت با بررسی و امکان‌سنجی مناطق باپتانسیل برای توسعه ظرفیت تولید و با در نظر داشتن موقعیت جغرافیایی خود در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده است.

ریل پیشرفت

یکی از دیگر مزیت‌های سرزمینی برجسته شرکت مجتمع فولاد خراسان، دسترسی مناسب به زیرساخت‌های حمل‌ونقل است که آثار مثبت آن، در هزینه‌ها و زمان حمل و جابه‌جایی و متعاقبا عملکرد فروش و تسهیل فرایندهای مرتبط با زنجیره تامین نمود می‌یابد. فولاد خراسان در امتداد کریدورهای شرق به غرب واقع شده که این موقعیت جغرافیایی یکی از مزیت‌های سرزمینی این شرکت به لحاظ دسترسی مناسب به بازارهای هدف و زنجیره تامین به شمار می‌آید. برای نمونه، مواد اولیه مورد نیاز این شرکت از طریق شبکه حمل‌ونقل ریلی به ایستگاه راه‌آهن اختصاصی وارد می‌شود و پس از تخلیه واگن‌ها، کنسانتره توسط نوار نقاله به محوطه انباشت و برداشت نیز منتقل می‌شود. شبکه ریلی اختصاصی شرکت مجتمع فولاد خراسان در محور اصلی تهران – مشهد قرار گرفته و دارای ۳۰ کیلومتر خط ریلی است که در نهایت به شبکه سراسری راه‌آهن کشور متصل می‌شود. این فاصله از خطوط ریلی سراسری امکان دسترسی سریع، امن و اقتصادی را برای این شرکت فراهم می‌کند تا بتواند محصولات خود را به اقصی نقاط کشور ارسال کند. این امر نه‌تنها هزینه‌های حمل‌ونقل و لجستیک را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد، بلکه منجر به کاهش زمان و افزایش امنیت حمل‌ونقل می‌شود.

در واقع شرکت مجتمع فولاد خراسان با بهره‌گیری از مزیت دسترسی به شبکه ریلی می‌تواند برای توسعه صادرات به بازار کشورهای همسایه شرقی و غربی استفاده کند؛ مزیت استراتژیکی که نقش این شرکت را در بازارهای صادراتی مرکز و شرق آسیا نیز پررنگ‌تر می‌کند. براساس آمارهای ارائه‌ شده، مجموع صادرات این شرکت در سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۱۵ هزار و ۷۶۸ تن بود که میلگرد سهم ۶۲ درصدی را از کل سبد محصولات صادراتی این شرکت را به خود اختصاص داده و تناژ فروش آن نسبت به سال قبل از آن افزایش چشمگیر ۴۸ درصدی را تجربه کرده است؛ به این ترتیب درآمد ۲۶ هزار و ۴۱۰ میلیارد ریالی حاصل از فروش صادراتی برای این شرکت رقم خورد.این امر به روشنی بیانگر توانمندی بالای شرکت مجتمع فولاد خراسان در استفاده از موقعیت جغرافیایی ممتاز این شرکت بوده که توانسته است نقش پررنگی را در توسعه صادرات به بازارهای بین‌المللی ایفا کند. این شرکت با برند محبوب «فولاد نیشابور» در سال‌های اخیر هم در بازارهای داخلی و هم بین‌المللی نیز نقشی استراتژیک و اثرگذار داشته است و در مجموع با فروش ۶۶۲ هزار و ۴۱۱ تن میلگرد، موفق شد در صدر فهرست تامین‌کنندگان این محصول در بازار داخلی قرار بگیرد؛ دستاوردی که با بهره‌گیری از مزیت‌های سرزمینی و تدوین استراتژی‌های راهبردی در حوزه توسعه بازار و فرصت‌های فروش رقم خورده است.

فرصت طلایی

در فرایند امکان‌سنجی و جانمایی واحدهای صنعتی و فولادی، توجه به دسترسی به زیرساخت‌ها و امکان توسعه آن‌ها نیز اهمیت بسیاری دارد زیرا تامین پایدار انرژی، آب و شبکه ارتباطات، نقش تعیین‌کننده‌ای در ارتقای کارایی و بهره‌وری و بهینه‌سازی هزینه‌های تولید ایفا می‌کند. در واقع توجه به این مسئله، ریسک‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد و زمینه رشد تولید و توسعه پایدار را فراهم می‌کند. طبیعتا در جانمایی شرکت مجتمع فولاد خراسان نیز به مسئله امکان توسعه زیرساخت‌ها توجه ویژه‌ای شده و با توجه به شرایط اقلیمی مناطق اطراف نیشابور، نسبت به بررسی طرح‌های مشارکت و سرمایه‌گذاری در خصوص احداث نیروگاه‌های خورشیدی و بادی اقدام شده است تا بتوان از این طریق ریسک انرژی و محدودیت‌های مصرف آن را به حداقل رساند. با توجه به ناترازی صنعت گاز و اعمال محدودیت مصرف به صنعت فولاد، این شرکت ایجاد فضای مناسب برای ذخیره گاز طبیعی را نیز در دستور کار قرار داده و پیگیری‌های لازم در این خصوص در دست اقدام است.

با توجه به شرایط آب‌وهوایی استان خراسان، تامین پایدار آب نیز یکی از ریسک‌هایی بوده که شرکت مجتمع فولاد خراسان با آن مواجه است و یک محدودیت منطقه‌ای برای این شرکت به شمار می‌آید. در چنین شرایطی، شرکت مجتمع فولاد خراسان برنامه‌ها و اقدامات بسیاری را انجام داده است و یا در دستور کار دارد تا بتواند ریسک این نهاده تولید را به حداقل برساند.از جمله این اقدامات می‌توان به کنترل و پایش مصرف آب، بهبود و ارتقای فرایندها با هدف کاهش مصرف، سرمایه‌گذاری برای احداث تصفیه‌خانه پساب شهرستان نیشابور و تصفیه و بازچرخانی پساب صنعتی اشاره کرد. در واقع شرکت مجتمع فولاد خراسان با تبدیل این محدودیت به فرصتی راهبردی، ضمن حرکت در مسیر بهینه‌سازی مصرف آب، بخشی از اهداف و چشم‌اندازهای زیست‌محیطی خود را محقق کرده؛ اقدامی که در نهایت منجر به تقویت نقش مسئولیت اجتماعی این شرکت در منطقه شده است.

آنچه که امروز رقابت‌پذیری شرکت مجتمع فولاد خراسان را به طور چشمگیری افزایش داده، توجه ویژه به استفاده حداکثری از مزیت‌های سرزمینی در فرایند برنامه‌ریزی استراتژیک و توسعه‌ای فراگیر و پایدار است. این شرکت در بستر این مزایا با تامین مواد اولیه، انرژی و اقلام مصرفی، موفق به مدیریت بهینه هزینه‌ها و بهای تمام‌ شده محصولات و تولید محصولات باکیفیت شده و با دسترسی مناسب به بازار داخلی و بین‌المللی در جایگاهی ممتاز نسبت به رقبا قرار قرار گرفته است.باید اشاره کرد که موقعیت جغرافیایی استراتژیک، بستری برای جذب سرمایه جدید، توسعه فناوری‌های نوین و انجام فرایندهای تحقیق و توسعه را نیز فراهم می‌کند. از آنجایی که استان خراسان یکی از قطب‌های دانشگاهی مهم به شمار می‌آید، قرارگیری شرکت مجتمع فولاد خراسان در این استان فرصت ارزشمندی را برای پرورش و جذب نیروی انسانی کارآمد و متخصص فراهم می‌کند که این مسئله در افزایش رقابت‌پذیری و ارتقای جایگاه این شرکت در بازار نقش کلیدی و اثرگذاری ایفا خواهد کرد.