فقدان «مدیریت جامع و خردجمعی»، پاشنه آشیل زنجیره ارزش فولاد کشور 
فقدان «مدیریت جامع و خردجمعی»، پاشنه آشیل زنجیره ارزش فولاد کشور 
اخبار ملل: معاون خرید شرکت فولاد خوزستان با اشاره به چالش‌های موجود در صنعت فولاد کشور گفت: قیمت برق و گاز صنایع فولادی طی چند سال اخیر حدود ۳۰ برابر افزایش یافته و همین مسئله منجر به افت سود چشمگیر واحدهای فولادی شده است؛ نکته تاسف‌برانگیز اینکه اخیرا معضل کمبود آب نیز به این بخش افزوده شده است!

به گزارش خبرنگار اخبارملل، عطا تفضلی، افزود: افزایش چشمگیر نرخ برق و گاز واحدهای فولادی در حالی رخ داده که سهم این صنعت از مصرف کل برق و گاز کشور ناچیز است و مشخص نیست که چرا دولت این حجم از افزایش قیمت حامل‌های انرژی را برای فولادسازان کشور لحاظ کرده است.

با ناترازی در زنجیره ارزش فولاد کشور مواجهیم

تفضلی ادامه داد: از سوی دیگر، امروز با ناترازی در زنجیره ارزش فولاد کشور نیز روبه‌رو هستیم؛ چراکه طرح‌های توسعه‌ای به صورت متوازن و با برنامه‌ریزی مشخص اجرا نشده‌اند و تولیدکنندگان فولاد به دنبال راه‌اندازی کارخانجات مختلف اعم از کنسانتره‌سازی، گندله‌سازی‌، احیا مستقیم و فولادسازی هستند. در حالی که معتقدیم برای مثال کنسانتره‌سازان باید ذهنیت خود را بر روی تولید کنسانتره سنگ‌آهن و فولادسازان بر روی تولید شمش فولادی متمرکز کنند و نباید هم‌زمان به دنبال راه‌اندازی واحدهای تولید گندله‌ و آهن اسفنجی نیز باشند.به گفته معاون خرید شرکت فولاد خوزستان، چالش‌های بعدی مربوط به ناترازی نقدینگی و ارزی است و به نوعی در مجموع از تمامی چالش‌های مذکور می‌توان به عنوان «ناترازی مدیریت» یاد کرد.

تفضلی در ادامه با اشاره به هدف از اجرای قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی، مطرح کرد: این قانون با دو هدف توانمندسازی تولیدکنندگان داخلی و جلوگیری از خروج ارز از کشور وضع شد؛ هرچند حمایت‌های خوبی از واحدهای تولیدی صورت پذیرفت و به دنبال آن شرکت‌های دانش‌بنیان بسیاری وارد چرخه تولید شدند اما یک‌سری ضعف‌هایی در اجرای آن وجود داشت و حتی برخی تولیدکنندگان از این قانون سوءاستفاده نیز کردند.

رانت ارزی و سوءاستفاده از کارت‌های بازرگانی

وی مسیر ثبت سفارش کالا برای تولیدکنندگان داخلی را سخت و زمان‌بر توصیف کرد و افزود: در حالی که تولیدکنندگان داخلی با فرایندی طولانی و دشوار در این زمینه روبه‌رو هستند، بازرگانان مسیر مستقلی دارند که ظرف یک تا دو ساعت تکمیل می‌شود. این موضوع باعث ایجاد نابرابری و ضعف در کنترل ارز شده است و رفع آن باید هرچه سریع‌تر در دستور کار دولت و مسئولان مربوطه قرار بگیرد.معاون خرید شرکت فولاد خوزستان در بخش دیگری از سخنان خود، خاطرنشان کرد: در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، تعداد کارت‌های بازرگانی یک‌بار مصرف صادرشده به شدت افزایش یافته که این معضل، صادرات زنجیره آهن و فولاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است.

وی با اشاره به نقش «کارت‌های بازرگانی» در این زمینه گفت: پاسخ در استفاده از رانت ارزی نهفته است. این صادرات از طریق افرادی انجام می‌شود که با استفاده از کارت‌های بازرگانی که بعضاً به نام افراد غیرحرفه‌ای صادر شده، اقدام به صادرات می‌کنند. این افراد یا ارز حاصل را به نرخ رسمی برنمی‌گردانند، یا آن را به کالاهای دیگری تبدیل می‌کنند که با قیمت بالاتری (مثلاً ۱۱۰ هزار تومان) در داخل به فروش می‌رسد. اختلاف نرخ ارز (مثلاً ۷۰ هزار تومان در برابر ۱۱۰ هزار تومان) انگیزه اصلی این اقدام است.وی در ادامه به تأثیر این شرایط بر زنجیره تأمین داخلی اشاره کرد و گفت: این روابط، تعادل زنجیره تأمین را به هم زده است و این امر ما را در تأمین مواد اولیه با مشکل مواجه کرده است.

هشدار در رابطه با صادرات بی ضابطه کنسانتره سنگ‌آهن

تفضلی ضمن انتقاد از صادرات کنسانتره سنگ‌آهن، یادآور شد: مسئله قابل توجه دیگر اینکه صادرات کنسانتره توسط شرکت‌های بزرگ فولادی انجام نمی‌شود و این مهم توسط بازرگانان صورت می‌پذیرد که بررسی این مسئله نیز باید در دستور کار قرار بگیرد. در حالی که طی نیمه نخست سال ۱۴۰۳، حدود سه میلیون تن صادرات کنسانتره داشتیم اما در مدت مشابه سال جاری، این میزان به بیش از ۶ میلیون تن افزایش یافته است که نشان از مشکلات جدی در زنجیره تامین دارد. وی در پایان یادآور شد: رفع چالش‌های موجود در صنعت فولاد کشور، نیازمند برنامه‌ریزی جامع و هم‌فکری و خرد جمعی فعالان زنجیره آهن و فولاد کشور است تا ضمن حمایت از تولیدکنندگان داخلی، کنترل ارز به درستی صورت پذیرد.