برندینگ فولاد، گمشده صادرات  
برندینگ فولاد، گمشده صادرات  
اخبار ملل: برندسازی به یکی از اصلی‌ترین ضعف‌های صنعت فولاد ایران در مسیر حضور قدرتمند در بازار‌های جهانی تبدیل شده است؛ موضوعی که به گفته احسان دشتیانه، مدیرعامل صبا فولاد خلیج فارس، باعث شده حتی محصولات باکیفیت ایرانی نیز در نبود یک نام معتبر، با دشواری وارد بازار‌های صادراتی شوند و از رقابت با برند‌های جهانی عقب بمانند.

به گزارش اخبارملل، مدیرعامل شرکت صبا فولاد خلیج فارس با تشریح وضعیت تولید فولاد‌های میانی و آلیاژی در ایران و جهان اظهار کرد: متأسفانه در حال حاضر حدود ۹۱ درصد تولید فولاد کشور مربوط به فولاد‌های میانی و عمومی است، در حالی که سهم فولاد‌های آلیاژی تنها حدود ۶ درصد از کل تولید را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که اگر به بازار جهانی نگاه کنیم، تصویر کاملاً متفاوتی مشاهده می‌شود.احسان دشتیانه،  افزود: در بازار جهانی، فولاد‌های عمومی حدود ۷۱ درصد از حجم تولید را تشکیل می‌دهند، اما فولاد‌های آلیاژی بیش از سه برابر فولاد‌های معمولی ارزش افزوده ایجاد می‌کنند. این فولاد‌ها به دلیل کاربرد در صنایع پیشرفته، نیاز به مقاومت بالا و استفاده در شرایط سخت، نقش راهبردی در اقتصاد جهانی دارند.

دشتیانه، با اشاره به روند رشد جهانی فولاد‌های خاص گفت: اگر نرخ رشد بازار فولاد‌های ویژه را از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۴ بررسی کنیم، مشاهده می‌کنیم که فولاد‌های زنگ‌نزن به طور متوسط رشد سالیانه حدود ۵ درصدی را تجربه کرده‌اند. این در حالی است که رشد سالیانه آلومینیوم حدود ۳.۶ درصد و فولاد‌های معمولی کمتر از ۲ درصد بوده است.وی ادامه داد: این آمار به‌وضوح نشان می‌دهد که جهت‌گیری بازار جهانی به سمت فولاد‌های آلیاژی و محصولات با ارزش افزوده بالاتر حرکت کرده است.

تغییر سهم مناطق جهان در تولید فولاد زنگ‌نزن

دشتیانه با اشاره به توزیع جغرافیایی تولید فولاد‌های زنگ‌نزن اظهار کرد: سهم قاره آسیا از تولید فولاد زنگ‌نزن در دهه‌های گذشته حدود ۱۲ درصد بوده، اما امروز با رشد قابل توجه این سهم افزایش یافته و به دلیل بزرگ شدن «کیک تولید جهانی»، سهم سایر مناطق کاهش پیدا کرده است.وی تصریح کرد: برخلاف برخی تحلیل‌ها که کاهش تولید برخی کشور‌ها را به دلایل اقتصادی نسبت می‌دهند، چین نشان داده که این مسیر همچنان صرفه اقتصادی دارد؛ به‌طوری که بیش از ۶۲ درصد از تولید فولاد زنگ‌نزن جهان در اختیار چین است و تولید این کشور به حدود ۳۶ میلیون تن رسیده است.

سهم کاربرد‌ها در مصرف فولاد‌های خاص

دشتیانه با اشاره به توزیع مصرف فولاد‌های آلیاژی در صنایع مختلف اظهار کرد: در جهان، حدود ۴۸ درصد مصرف فولاد‌های خاص در حوزه انرژی، ماشین‌آلات، تجهیزات پیشرفته و صنایع زیرساختی است. همچنین کشور‌هایی مانند کره، ایتالیا، اسپانیا، بریتانیا و استرالیا سهم بالایی در ارزش بازار این محصولات دارند.وی افزود: در ایران، توزیع مصرف فولاد‌های آلیاژی هنوز متوازن نیست و سهم برخی صنایع کمتر از ۸ درصد و برخی دیگر حدود ۳۶ درصد است که نشان‌دهنده عدم توسعه متوازن بازار مصرف فولاد‌های ویژه در کشور است.

پیش‌بینی رشد بازار تا ۲۰۳۴

مدیرعامل صبا فولاد خلیج فارس با اشاره به پیش‌بینی‌های بین‌المللی گفت: بر اساس گزارش‌های مؤسسه ورد استیل، بازار فولاد‌های آلیاژی بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۴ به ارزش چند ده میلیارد دلاری خواهد رسید و نرخ رشد مرکب سالانه این بازار حدود ۴.۷ درصد پیش‌بینی شده است.وی تأکید کرد: بیشترین رشد مصرف مربوط به صنایع انرژی، حمل‌ونقل و پس از آن بخش ساختمان خواهد بود. حجم برخی از این بازار‌ها به بیش از ۱۴۰ هزار تن در سال خواهد رسید که نشان‌دهنده فرصت بزرگ برای تولیدکنندگان فولاد‌های خاص است.دشتیانه با اشاره به الزامات ورود به این حوزه تصریح کرد: تولید فولاد‌های آلیاژی نیازمند زیرساخت‌های قوی، فناوری پیشرفته، سرمایه‌گذاری بالا و دانش فنی تخصصی است. این مسیر سخت، پرریسک و زمان‌بر است، اما اگر به‌درستی طراحی و اجرا شود، می‌تواند جایگاه صنعت فولاد ایران را در بازار‌های جهانی متحول کند.وی خاطرنشان کرد: امروز تنها بخشی از شرکت‌ها امکان ورود حرفه‌ای به این عرصه را دارند و لازم است سیاست‌گذاری دقیق، سرمایه‌گذاری هدفمند و توسعه بازار مصرف داخلی و صادراتی به‌صورت هم‌زمان در دستور کار قرار گیرد.

مدیرعامل شرکت صبا فولاد خلیج فارس با اشاره به ظرفیت‌های بازار منطقه‌ای صنعت فولاد اظهار کرد: برآورد‌ها نشان می‌دهد که بازار‌های هدف فولاد در خاورمیانه ظرفیتی در حدود ۲۲ میلیارد دلار دارند و این عدد به‌روشنی بیانگر فرصت‌های جدی برای توسعه صادرات فولاد ایران در سال‌های آینده است.وی افزود: اگر بخواهیم به‌درستی برای آینده برنامه‌ریزی کنیم، باید این بازار‌ها را به‌عنوان مقصد‌های راهبردی صادراتی در نظر بگیریم و متناسب با نیاز آنها، سبد محصولات خود را توسعه دهیم.

فرصت‌های توسعه فولاد ایران در صنعت خودرو

مدیرعامل صبا فولاد خلیج فارس با اشاره به ظرفیت صنعت خودرو در توسعه فولاد‌های خاص گفت: در کشور، تجربه‌هایی در تولید فولاد‌های خودرویی، به‌ویژه در فولاد مبارکه اصفهان شکل گرفته و این نشان می‌دهد که بستر فنی ورود به این حوزه وجود دارد. با این حال، برای توسعه پایدار، نیازمند یک نگاه جامع مبتنی بر «ماتریس جذابیت بازار» هستیم تا مشخص شود هر محصول در کدام بازار بیشترین بازده اقتصادی را دارد.وی تأکید کرد: بازار ایران از نظر جذابیت، فرصت‌های قابل توجهی دارد، اما این فرصت‌ها بدون حل چالش‌های زیرساختی به نتیجه نخواهد رسید.

دشتیانه با اشاره به یکی از مهم‌ترین ضعف‌های موجود در زنجیره صنعت فولاد کشور تصریح کرد: در برخی حوزه‌های تخصصی مانند قطعات حساس و تجهیزات خاص، با کمبود دانش فنی و وابستگی به واردات مواجه هستیم. این موضوع اگرچه به ظاهر محدود به یک بخش است، اما تأثیر قابل توجهی بر کل صنعت فولاد و زنجیره مصرف آن می‌گذارد.وی افزود: توسعه این بخش‌های تخصصی می‌تواند هم نیاز داخلی را برطرف کند و هم بستر مناسبی برای رشد صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا فراهم آورد.

ضعف برندینگ؛ مانع جدی در صادرات

مدیرعامل صبا فولاد خلیج فارس با تأکید بر نقش برند در بازار‌های جهانی اظهار کرد: در حوزه صادرات فولاد، متأسفانه هنوز برند شناخته‌شده و اثرگذاری نداریم. در بازار‌های بین‌المللی، برند یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های اعتمادسازی است و نبود آن باعث می‌شود حتی محصول باکیفیت نیز با دشواری وارد بازار شود.وی ادامه داد: اینجاست که نقش سیاست‌گذاری کلان و حمایت دولت برای شکل‌گیری برند ملی فولاد و تقویت جایگاه تولیدکنندگان در بازار‌های جهانی، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند.دشتیانه با اشاره به چالش‌های ساختاری صنعت فولاد گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌های ما، وابستگی به مواد اولیه و نیاز به سرمایه‌گذاری‌های سنگین در بخش تولید فولاد‌های خاص است. بدون تأمین پایدار ماده اولیه و منابع مالی، ورود به بازار‌های جدید عملاً امکان‌پذیر نخواهد بود.وی افزود: از سوی دیگر، هنوز درک بازار مصرف داخلی از ارزش فولاد‌های خاص به اندازه کافی شکل نگرفته و این موضوع موجب شده که تقاضای داخلی برای این محصولات کمتر از ظرفیت واقعی باشد.

فولاد سبز؛ فرصت طلایی پیش‌روی صنعت

مدیرعامل صبا فولاد خلیج فارس با اشاره به تحولات جهانی در حوزه محیط‌زیست گفت: یکی از مهم‌ترین فرصت‌های پیش‌روی فولاد ایران، ورود به عرصه فولاد سبز است. در نشست‌ها و مطالعات انجام‌شده، به‌صورت ویژه به این موضوع پرداخته شده و مشخص است که بازار جهانی به‌سرعت در حال حرکت به سمت محصولات کم‌کربن و سازگار با محیط‌زیست است.وی تأکید کرد: فولاد سبز می‌تواند یکی از کلیدی‌ترین مزیت‌های رقابتی ایران در آینده بازار‌های جهانی باشد، به شرط آنکه زیرساخت‌ها و سیاست‌گذاری‌های لازم به‌موقع فراهم شود.دشتیانه در پایان با جمع‌بندی سخنان خود اظهار کرد: اگر دولت بخواهد از این فرصت بزرگ ۲۲ میلیارد دلاری در بازار‌های منطقه‌ای استفاده کند، باید بستر‌های لازم در حوزه سرمایه‌گذاری، برندینگ، تأمین مواد اولیه، صادرات و توسعه فناوری را به‌صورت هم‌زمان فراهم کند. در این صورت، صنعت فولاد ایران می‌تواند از یک تولیدکننده سنتی، به بازیگری اثرگذار در بازار فولاد‌های خاص و سبز در منطقه تبدیل شود.